Stockholm Sendromu Nedir?
Stockholm Sendromu Nedir?
Stockholm sendromu, bir rehinenin, kendisini esir tutan kişiye karşı hissettiği duygusal bağ ve sempati durumudur. Psikolojik bir fenomen olan bu durum, ilk kez 1973 yılında İsveç’in Stockholm kentinde gerçekleşen bir banka soygunu sırasında gözlemlenmiştir. Rehineler, kendilerini esir tutan soygunculara karşı bir bağlılık ve sempati geliştirmiş, hatta onları savunma eğilimi göstermişlerdir.
Stockholm Sendromu'nun Kökeni
Stockholm sendromu kavramı, adını 1973 yılında İsveç’in başkenti Stockholm’de yaşanan bir banka soygunundan alır. Bu olay sırasında, rehineler altı gün boyunca soyguncuların kontrolü altında kalmış ve sonunda soyguncularla empati kurarak polise karşı direnç göstermişlerdir. Psikiyatrist Nils Bejerot, bu durumu açıklamak için "Stockholm sendromu" terimini kullanmıştır.
Stockholm Sendromu'nun Belirtileri
Stockholm sendromu, genellikle şu belirtilerle kendini gösterir:
- Rehine ve esir alan arasında duygusal bağ kurulması: Rehine, kendisini tehdit eden kişiye karşı pozitif duygular geliştirir.
- Polise veya dışarıdan yardıma karşı direnç: Rehineler, kendilerine yardım etmeye çalışan otorite figürlerine karşı olumsuz tutum sergileyebilir.
- Tehlikeli durumu rasyonalize etme: Rehineler, yaşadıkları tehlikeli durumu kabul eder ve bunu mantıklı hale getirmeye çalışır.
Stockholm Sendromu Neden Oluşur?
Stockholm sendromunun altında yatan nedenler tam olarak bilinmese de psikologlar şu faktörlerin etkili olduğunu düşünmektedir:
- Hayatta kalma içgüdüsü: İnsanlar, tehlikeli durumlarda hayatta kalmak için duygusal bağ kurmayı bir savunma mekanizması olarak kullanabilir.
- Zorunlu yakınlık: Uzun süre aynı ortamda kalan kişiler arasında duygusal bağ oluşabilir.
- Manipülasyon: Esir alan kişiler, rehineleri manipüle ederek kendilerine güvenmelerini sağlayabilir.
Stockholm Sendromu Hangi Durumlarda Görülür?
Stockholm sendromu sadece rehine durumlarında değil, aynı zamanda şu gibi ilişkilerde de görülebilir:
- Aile içi şiddet
- İstismar ilişkileri
- Tarikat ve kült üyelikleri
Tedavi ve Psikolojik Destek
Stockholm sendromu, bir travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) türü olarak kabul edilir. Bu sendromu yaşayan bireyler, profesyonel bir psikolog veya terapist yardımıyla bu durumu aşabilir. Terapi, bireyin yaşadığı travmayı anlamasına ve sağlıklı ilişkiler kurmasına yardımcı olur.
Stockholm sendromu, karmaşık bir psikolojik durumdur ve birçok insanın anlamakta zorlanabileceği bir fenomendir. Bu durum, insanların zorlu koşullarda hayatta kalma güdüsünün ne kadar güçlü olduğunu ve insan psikolojisinin ne kadar esnek olabileceğini göstermektedir. Eğer bu konuda daha fazla bilgi edinmek veya bir uzmandan destek almak isterseniz, alanında yetkin bir psikologla iletişime geçebilirsiniz.
